جامعه پذیری آموزشی پیش نیاز آفرینش دانش: بحثی در جامعه شناسی آموزش و پرورش

نویسندگان

حسین دهقان

پژوهشگر اجتماعی و رئیس انجمن جامعه شناسی آموزش و پرورش

چکیده

این مقاله با بهره گیری از چارچوب نظری بدیع نویسنده، و شواهد تجربی حاصل از یک پژوهش، چگونگی تاثیر عوامل جامعه بنیاد بر شکل ‍ گیری نظام شخصیتی ویژه مولد دانش را در بین دانش آموزان مورد بررسی قرار می دهد. بر پایه این چارچوب، در صورت تعبیه سامانه ای از ارزش ها، راهبردهای یادگیری و پشتکار آموزشی دانش آفرین در دانش آموزان در فرایند جامعه پذیری آموزشی، امکان بالقوه دانش آفرینی فراهم می آید. فرضیات برگرفته از چارچوب نظری با استفاده از مصاحبه نظام­مند، مورد سنجش قرار گر فته اند. نمونه، از میان دانش آموزان دختر سال سوم دبیرستان های شهر تهران در سال تحصیلی 1380 به صورت چند مرحله ای در 5 منطقه آموزشی و از 30  دبیرستان عادی و غیر انتفاعی به تعداد 600  دانش آموز و به صورت تصادفی انتخاب شده است. یافته ها نشان می دهند در بین متغیرهای درون سامانه ای، ارزش ابرازی تحصیل نقش مهمی در شکل گیری پشتکار آموزشی دارد. در مقابل، ارزش ابزاری نیز تأثیر منفی بر پشتکار را نشان می دهد. درقسمت نتایج این روابط از زاویه متغیرهای بینابینی دیگری مانند راهبردهای دوگانه سطح گرا و ژرف گرای یادگیری با پشتکار آموزشی نشان داده شده است. گفتنی است با تقویت ارزش ابرازی تحصیل در دانش آموزان که خود محصول جامعه پذیری آموزشی ویژه ای است که از خانواده و به ویژه مدرسه ناشی می شود، راهبردهای یادگیری بیشتر به سمت ژرفانگری به پیش می رود. با رشد و توسعه ارزش های ابزاری تحصیل، دانش آموز کمتر راهبردهای ژرفانگر را در یادگیری پیشه کرده و بیشتر به سوی راهبردهای مخالف، یعنی استراتژی های سطح گرا روی می آورد. محصول این شرایط تقویت نظام شخصیتی واجد پشتکار آموزشی برای دارندگان ارزش ابرازی و فاقد یا کاهش پشتکار آموزشی (با مفهوم سازی خاصِ مطرح شده در این مقاله) برای دانش آموزان دارای ارزش ابزاری و راهبرد سطح گرا است. پشتکاری که تصور می شود با مشارکت متغیرهای عمده دیگر مانند ارزش های آموزشی و راهبردهای یادگیری نوعی سامانه دانش بنیان در نظام شخصیتی افراد را رقم می زند که پیش نیاز تبدیل دانش آموز امروز به دانش آفرین فردا است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

جامعه‌پذیری آموزشی پیش نیاز آفرینش دانش: بحثی در جامعه‌شناسی آموزش و پرورش

این مقاله با بهره‌گیری از چارچوب نظری بدیع نویسنده، و شواهد تجربی حاصل از یک پژوهش، چگونگی تاثیر عوامل جامعه بنیاد بر شکل‌‍‌گیری نظام شخصیتی ویژه مولد دانش را در بین دانش‌آموزان مورد بررسی قرار می‌دهد. بر پایه این چارچوب، در صورت تعبیه سامانه‌ای از ارزش‌ها، راهبردهای یادگیری و پشتکار آموزشی دانش آفرین در دانش‌آموزان در فرایند جامعه‌پذیری آموزشی، امکان بالقوه دانش آفرینی فراهم می‌آید. فرضیات برگ...

متن کامل

بررسی تاثیر استفاده از روش مونته سوری بر میزان جامعه پذیری کودکان پیش دبستانی آموزش و پرورش ناحیه 4 تبریز

  هدف پژوهش حاضر تعیین تاثیر استفاده از روش مونته سوری بر میزان جامعه پذیری کودکان پیش دبستانی آموزش و پرورش ناحیه 4 تبریز می باشد. روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است و از نظر هدف کاربردی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل کودکان پیش دبستانی آموزش و پرورش ناحیه 4 تبریز به تعداد 6185 نفر می باشد. برای انتخاب نمونه از جامعه مورد نظر از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ا...

متن کامل

آموزش جامعه شناسی و تفکر انتقادی زنان

تفکر انتقادی یکی از اولویت‏های آموزش و پرورش است. درس جامعه‏شناسی فرصت‏های فراوانی را برای رشد گرایش‏ها و مهارت‏های تفکر انتقادی فراهم می‏کند. یکی از چالش‏های اساسی در آموزش جامعه‏شناسی در ایران، توجه عملی ضعیف به تفکر انتقادی بوده است. یکی از انتظارات و بایسته‏های آموزش جامعه‏شناسی در ایران، افزایش تأکید بر تفکر انتقادی در بین دانشجویان به طور عام و دانشجویان دختر به طور خاص است. زنان نیمی از ...

متن کامل

آموزش جامعه شناسی و بینش جامعه شناختی

حث های مفصلی دربارة وضعیت جامعه شناسی در ایران صورت گرفته، نقدهای گسترده ای بر جامعه شناسی ایران وارد شده و علت هایی در سطوح مختلف کلان، میانی و خرد برای کاستی های جامعه شناسی ایران مطرح شده است. گسترة این مباحث دست کم روشن می کند که نمی توان برای کاستی های جامعه شناسی در ایران تبیینی تک علتی ارائه کرد و باید دربارة هر دسته از علل به طرح مسئله و مطالعة دقیق ﭘرداخت. این مقاله ضمن ارائة تصویری کل...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مطالعات جامعه شناختی

جلد ۱۸، شماره ۳۸، صفحات ۱۱۹-۱۴۳

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023